| Değerli Adaylar, |
|
| Gastronomi, geçmişi çok eskilere dayanan bir bilim dalıdır. Yunanca gaster (mide) ile nomos (yasa, kurallar) sözcüklerinin birleşiminden oluşan gastronomi, mide yasası olarak ortaya çıkmıştır. Fransızca “yemeği iyi yeme merakı; sağlığa uygun, iyi düzenlenmiş, hoş ve lezzetli mutfak, yemek düzeni ve sistemi” anlamlarına gelmektedir. Gastronomi kelimesini geniş anlamada açıklamak gerekirse; ihtiva ettiği tüm ögelerle, yiyecek ve içecek üretiminin tarihteki başlangıcından itibaren bütün özelliklerinin detaylı olarak anlaşılması, uygulanması ve geliştirilerek günümüz şartlarına uygun hale getirilme çalışmalarını kapsayan bilim dalı olarak ifade edilebilir. Ayrıca, “İnsanların, varlığı ve geleceğinin beslenmeye bağlı olduğunu anladığından bu yana yediği her şeyi anlayabilme çabası”, gastronomiyi tanımlayan en iyi tanımdır. |
 |
| Yemek insanların en temel ihtiyaçlarından birisidir. İlk çağlarda insanlar ne yediğine bakmaksızın sadece beslenme amacıyla yemek yemekteydi. İnsanlar arasındaki ilişkilerin artması, öncelikli olarak toplumsallaşmayı sonrasında ise devletleşmeyi beraberinde getirmiştir. Devletlerin oluşmasıyla birlikte başta ticaret olmak üzere eğitim, diploması, inanç vb. amaçlarla seyahatler başlamıştır. Bu seyahatler esnasında hazır yemeklere olan ihtiyaçta artmıştır. Bu ihtiyaçları karşılamak için kurulan han ve kervan saraylar gibi mekanlarda yolcuların temel ihtiyaçlarını karşımaya yönelik hizmetler sunulmaya başlanmıştır. Bu mekanlar yolcuların sadece beslenmek için değil aynı zamanda istediğini yeme ve içme alışkanlığını kazandığı yerler olmuştur. Ticaretin gelişmesiyle birlikte zengin grupların ortaya çıkmaya başlaması burjuva sınıfının oluşmasına yol açmıştır. Bu dönemde ziyafet sofraları burjuva sınıfına mensup bireyler için bir üstünlük göstergesi haline gelmiştir. Bu durum burjuva sınıfının aşçılara önem vermesini sağlamıştır. Yine aynı dönemde yemeklerin lezzetlerinin yanı sıra görsel açıdan servis ve sunum yöntemlerinin kişiye haz vermesi beklenir hale gelmiştir. Yeme içme faaliyetinde yaşanan bu gelişmeler gastronomi kavramının önem kazanmasına olanak sağlamıştır. Günümüzde kültürün bir parçası olan yemek yeme olgusu toplumlar için önemini korurken, devletler düzeyinde uluslararası ilişkiler sebebiyle göz ardı edilemeyecek bir önem kazanmıştır. Yeme içme sektörü için nitelikli bireyler yetiştirmeyi hedefleyen gastronomi ve mutfak sanatları bölümleri; alanında uzman, yemek yapma becerisine sahip aynı zamanda yaptığı yemeği usulüne uygun servis edebilen, yiyecek ve içecek kültürü hakkında genel ve özel bilgileri öğrenmiş, iş birlikli çalışma becerisini edinmiş, ikinci dil edinimini gerçekleştirmiş bireyler yetiştirmeyi amaçlamaktadır. |
 |
| Alanında uzman şef ve şef yardımcılarının; profesyonel yemek yapma becerilerinin yanı sıra, şık ve sanatsal servis ve sunum yöntemlerini öğrenebilmeleri için ilk zamanlar mutfak loncaları, eğitim öğretim faaliyetini yürütmüştür. Daha sonraki dönemlerde yemek yapma sanatının daha detaylı bir ölçekte öğretilebilmesi için mutfak okulları açılmıştır. İlk mutfak okullarının İngiltere’de açılmasının ardından ABD ve Fransa’da mutfak sanatları giderek önem kazanmıştır. Gastrodiplomasi, yerel mutfak, ev ekonomisi, sürdürülebilir yemek yeme alışkanlıkları gibi güncel konu ve eğilimlerin ilgi görmesi ayrıca gıda konusunda tüm dünyanın son zamanlarda yaşadığı olumsuz gelişmeler Gastronomi ve mutfak sanatlarının ülkelerin eğitim öğretim programlarında yer alması gerekliliğini ortaya koymuştur. Türkiye’ de ise gastronomi bilimi ile alakalı çalışmalar 1980’li yıllardan sonra artamaya başlamıştır ayrıca ilk defa 2003 yılında açılan gastronomi ve mutfak sanatları bölümü üniversiteler düzeyinde giderek yaygınlığını arttırmıştır. |
 |
| Yiyecek içecek endüstrisinde; eğitimli, donanımlı, nitelikli iş görenlere ihtiyaç duyulması sonucu gastronomi eğitimi veren kurumların da ortaya çıkmasına neden olmuştur. Buna bağlı olarak yiyecek içecek işletmelerinde kalifiye personelin sağlanması gastronomi eğitimi ile sağlanmaktadır. 2021 yılı itibariyle 18 yılını doldurmuş olacak gastronomi ve mutfak sanatları bölümü en fazla artışını 2017-2018 ve 2018-2019 yılları arasında %43,5 oranında gerçekleştirmiştir. Bu durum, gastronomi ve mutfak sanatları bölümlerine olan talebin hızla arttığını göstermektedir. Bu denli büyüme karşısında, binlerce istihdam olanağı sağlayan ve ülkelerin önemli gelir kaynaklarından olan yeme içme sektörüne nitelikli ve sektör ihtiyaçlarına cevap verebilecek uzman iş gücü yetiştirmek son derece önemlidir. |
 |
